تصمیم‌گیری بر مبنای شواهد یا تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد، رویکردی است که در آن تصمیم‌ها و تصمیم‌گیری‌ها بر اساس اطلاعات و شواهد موجود بررسی و اتخاذ می‌شوند. رویکرد تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد، بهترین راه برای دستیابی به نتیجه مطلوب از میان گزینه‌های مختلف است.
تصمیم‌گیری بر مبنای شواهد معمولاً شامل مراحل زیر است:
1- جمع‌آوری شواهد: در این مرحله، شواهد مرتبط با مسئله مورد بررسی جمع‌آوری می‌شوند. شواهد می‌توانند از منابع مختلفی مانند تحقیقات علمی، داده‌ها، تحلیل‌ها، تجربیات گذشته و نظرات متخصصین به دست آید.
2- ارزیابی و تحلیل شواهد: در این مرحله، شواهد جمع‌آوری شده ارزیابی و تحلیل می‌شوند. این شامل بررسی صحت و قابلیت اعتماد شواهد، تجزیه و تحلیل آنها و استخراج اطلاعات مفید از آنها است.
3- استنتاج‌گیری: در این مرحله، بر اساس شواهد جمع‌آوری شده و تحلیل شده، استنتاج‌هایی می‌توان گرفت. این استنتاج‌ها می‌توانند نتایج مستقیم باشند یا به عنوان پایه‌ای برای تصمیم‌گیری‌های بعدی استفاده شوند.
4- تصمیم‌گیری: در این مرحله، با توجه به استنتاج‌های حاصل از تحلیل شواهد، یک تصمیم گرفته می‌شود. تصمیم‌گیری میتواند شامل انتخاب بین گزینه‌های مختلف، تعیین اولویت بین گزینه‌ها یا اتخاذ راهبردهای مختلف باشد.
5- پیگیری و ارزیابی: پس از اتخاذ تصمیم، مرحله پیگیری و ارزیابی نتایج و عواقب تصمیم‌گیری را شامل می‌شود. این امر به ارزیابی صحت تصمیم‌گیری و اصلاح آن در صورت لزوم کمک می‌کند.
مزایای تصمیم‌گیری بر مبنای شواهد شامل افزایش اطمینان، کاهش بی‌ثباتی و عدم قطعیت در تصمیم‌گیری، افزایش قابلیت پیش‌بینی و کاهش تأثیر تصمیم‌های بدون اساس عاطفی است. با این رویکرد، تصمیم‌ها به صورت منطقی و مستند قابل توجیه هستند و احتمال انجام اشتباهات کاهش می‌یابد. به عنوان یک رویکرد پژوهشی و تصمیم‌گیری، تصمیم‌گیری بر مبنای شواهد محدودیت‌ها و چالش‌های خود را نیز دارد. ممکن است جمع‌آوری شواهد کامل و صحیح باشد یا تحلیل شواهد از نظر روش‌شناسی و استنتاج‌گیری دقیق نباشد. همچنین، تصمیم‌گیری بر مبنای شواهد ممکن است زمان‌بر و پیچیده باشد و نیاز به تحقیقات و مطالعات کامل‌تر را برای جمع‌آوری شواهد داشته باشد.
در مجموع، تصمیم‌گیری بر مبنای شواهد یک رویکرد منطقی و سیستماتیک برای اتخاذ تصمیمات است که به کاهش خطاها و بهبود نتایج کمک می‌کند. با استفاده از این رویکرد، توانمندی‌های تحلیلی خود را تقویت کرده و بهترین تصمیمات را در مواجهه با مسائل و چالش‌های مختلف اتخاذ خواهید کرد.
توصیه های سازمان ایزو
سند اصول مدیریت کیفیت که سازمان ایزو منتشر کرده است درباره تصمیم گیری بر مبنای شواهد نیز توصیه هایی دارد که به شرح زیر است:
تصمیم گیری بر اساس تحلیل و ارزیابی داده ها و اطلاعات به احتمال زیاد نتایج مورد نظر را ایجاد می کند. تصمیم گیری میتواند یک فرآیند پیچیده باشد و همواره شامل مقداری عدم قطعیت است. تصمیم گیری اغلب شامل انواع و منابع متعدد ورودی است، همچنین تفسیر آنها که می تواند ذهنی باشد. این مهم است که روابط علت و معلولی و پتانسیل عواقب ناخواسته را درک کنیم. حقایق، شواهد و تحلیل داده ها منجر به عینیت بیشتر و اعتماد به تصمیم گیری می شود. مزایای کلیدی بکارگیری رویکرد تصمیم گیری بر مبنای شواهد به شرح زیر است:
- بهبود فرآیندهای تصمیم گیری
- بهبود ارزیابی عملکرد فرآیند و توانایی دستیابی به اهداف
- بهبود اثربخشی و کارایی عملیاتی
- افزایش توانایی بازنگری، چالش و تغییر نظرات و تصمیمات
- افزایش توانایی برای نشان دادن اثربخشی تصمیمات گذشته
در این خصوص اقداماتی که می توانید انجام دهید عبارت است از:
- تعیین، اندازه گیری و پایش شاخص های کلیدی برای نشان دادن عملکرد سازمان
- در دسترس قراردادن تمام داده های مورد نیاز به کارکنان مرتبط
- اطمینان حاصل کردن از اینکه داده ها و اطلاعات به اندازه کافی دقیق، قابل اعتماد و امن هستند.
- تحلیل و ارزیابی داده ها و اطلاعات با استفاده از روش های مناسب
- حصول اطمینان از شایستگی افراد برای تحلیل و ارزیابی داده ها
- تصمیم گیری و اقدام بر اساس شواهد، در تعادل با تجربه و شهود
دیدگاه خود را بنویسید