نیازسنجی آموزشی در یک سازمان، فرآیندی است که به منظور شناسایی نیازهای آموزشی کارکنان و بهبود عملکرد آن‌ها در سازمان، انجام می‌شود. در این فرآیند، نیازهای آموزشی کارکنان شناسایی، تحلیل و ارزیابی می‌شوند و با توجه به اهداف سازمان، برنامه‌های آموزشی مناسبی برای آن‌ها طراحی می‌شود.
در این فرآیند، مراحل زیر انجام می‌شوند:
۱. شناسایی نیازهای آموزشی: در این مرحله، با مشاهده و بررسی عملکرد کارکنان، نیازهای آموزشی آن‌ها شناسایی می‌شود.
۲. تحلیل نیازهای آموزشی: در این مرحله، نیازهای آموزشی شناسایی شده، تحلیل و ارزیابی می‌شوند تا برنامه‌های آموزشی مناسبی برای کارکنان طراحی شود.
۳. طراحی برنامه‌های آموزشی: در این مرحله، با توجه به نیازهای آموزشی شناسایی شده، برنامه‌های آموزشی مناسب برای کارکنان طراحی می‌شود.
۴. اجرای برنامه‌های آموزشی: بعد از طراحی برنامه‌های آموزشی، اجرای آن‌ها با همکاری و هماهنگی بین دپارتمان‌های مختلف، انجام می‌شود.
۵. ارزیابی و بهبود برنامه‌های آموزشی: در این مرحله، عملکرد کارکنان پس از آموزش، ارزیابی شده و با توجه به نتایج به دست آمده، برنامه‌های آموزشی بهبود داده می‌شود.

روش های تعیین نیازهای آموزشی

اصلی ترین روش برای تعیین نیازهای آموزشی کارکنان مقایسه شایستگی های فعلی کارکنان با شرح شغل آنهاست و این یک فرآیند مهم در نیازسنجی آموزشی محسوب می شود. در این فرآیند، برای هر شغل، یک شرح شغل (Job Description) تهیه می‌شود که شامل وظایف، مسئولیت‌ها، شایستگی ها، تخصص‌ها و دانش‌های لازم برای انجام آن شغل است. سپس با مقایسه صلاحیت های فعلی کارکنان با شرح شغل، نیازهای آموزشی آن‌ها شناسایی می‌شود. برای مقایسه صلاحیت های فعلی کارکنان با شرح شغل، می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید که بهترین روش‌ها به شرح زیر است:
1. مصاحبه شخصی: با مصاحبه با کارکنان و بررسی صلاحیت‌های آن‌ها، می‌توانید صلاحیت‌های فعلی آن‌ها را با شرح شغل مقایسه کنید و نیازهای آموزشی آن‌ها را شناسایی کنید.
2. برگزاری آزمون عملی: با برگزاری آزمون عملی برای کارکنان، می‌توانید صلاحیت‌های آن‌ها را با شرح شغل مقایسه کنید و نیازهای آموزشی آن‌ها را شناسایی کنید.
3. برگزاری نظرسنجی: با برگزاری نظرسنجی از کارکنان و پرسیدن از آن‌ها درباره صلاحیت‌های فعلی خود، می‌توانید صلاحیت‌های آن‌ها را با شرح شغل مقایسه کنید و نیازهای آموزشی آن‌ها را شناسایی کنید.
4. بررسی فعالیت‌های کارکنان: با بررسی فعالیت‌های کارکنان و مشاهده عملکرد آن‌ها، می‌توانید صلاحیت‌های فعلی آن‌ها را با شرح شغل مقایسه کنید و نیازهای آموزشی آن‌ها را شناسایی کنید.
در نهایت، با تحلیل نتایج به دست آمده از مقایسه صلاحیت های فعلی کارکنان با شرح شغل، برنامه‌های آموزشی مناسب برای آن‌ها طراحی می‌شود.

سایر روشهای تعیین نیازهای آموزشی

برای شناسایی نیازهای آموزشی کارکنان، می‌توانید از روش‌های مختلف دیگری نیز استفاده کنید که بهترین روش‌ها به شرح زیر است:
1. مشاهده عملکرد کارکنان: با مشاهده عملکرد کارکنان در اجرای وظایف خود، می‌توانید نیازهای آموزشی آن‌ها را شناسایی کنید. به عنوان مثال، اگر کارکنان در انجام وظایف خود با مشکلاتی مواجه می‌شوند، می‌توانید برنامه‌های آموزشی مناسبی برای حل این مشکلات طراحی کنید.
2. مصاحبه با کارکنان: با مصاحبه با کارکنان می‌توانید نیازهای آموزشی آن‌ها را شناسایی کنید. از طریق پرسش‌ها و گفتگو با کارکنان، می‌توانید اطلاعاتی درباره مهارت‌ها و دانش آن‌ها کسب کنید و برنامه‌های آموزشی مناسبی را برای آن‌ها طراحی کنید.
3. برگزاری نظرسنجی: با برگزاری نظرسنجی درباره نیازهای آموزشی کارکنان، می‌توانید از خود کارکنان درباره نیازهای آموزشی آن‌ها بپرسید. این روش می‌تواند به شما کمک کند تا نیازهای آموزشی کارکنان را به دقت شناسایی کنید.
4. بررسی نتایج ارزیابی عملکرد کارکنان: با بررسی نتایج ارزیابی عملکرد کارکنان می‌توانید نیازهای آموزشی آن‌ها را شناسایی کنید. در این روش، با بررسی نتایج ارزیابی عملکرد کارکنان، می‌توانید نقاط ضعف و نیازهای آموزشی آن‌ها را شناسایی کنید.
5. مشاوره با افراد متخصص: با مشاوره با افراد متخصص در حوزه آموزش، می‌توانید نیازهای آموزشی کارکنان را شناسایی کنید. افراد متخصص می‌توانند به شما در شناسایی نیازهای آموزشی کارکنان و طراحی برنامه‌های آموزشی مناسب کمک کنند.